Tydzień Sportów Wodnych

 

NURKOWANIE

Zarys historyczny

Pragnienie zbadania morskiej głębiny towarzyszyło ludziom od niepamiętnych czasów. Jedni zamierzali wykorzystać umiejętność nurkowania do celów wojskowych, innych fascynowało wydobywanie skarbów z dna wraków, jeszcze inni interesowali się nurkowaniem ze względów rekreacyjnych i łowieckich. Trudno byłoby dzisiaj dokładnie określić, kiedy po raz pierwszy człowiek odważył się zanurzyć pod wodę. Historycy szacują, że stało się to około 5000 lat p.n.e. Za najwcześniejszy dokument, świadczący o tych nowych umiejętnościach człowieka, uważa się asyryjską płaskorzeźbę z 885 roku p.n.e., przedstawiającą nurkującego mężczyznę. Natomiast pierwszy piśmienny zapis dotyczący nurkowania odnaleziono w notatkach greckiego historyka Herodota, który opisał historię nurka Scyllisa, poszukującego w V w. p.n.e. na polecenie króla perskiego Kserksesa, zatopionego skarbu. Początkowo nurkowanie było wykorzystywane głównie w sztuce wojennej. Usunięcie przeszkód zatopionych w zatoce Tyre ułatwiło Aleksandrowi Wielkiemu oblężenie portu, który zdobył ostatecznie w 332 roku p.n.e. Wiadomo również, że w I wieku p.n.e. w głównych portach Morza Śródziemnego nurkowie zawodowo zajmowali się wyławianiem zatopionych przedmiotów. Było to na tyle poważne przedsięwzięcie, że wynagrodzenie nurków, uzależnione od głębokości, na której przyszło im pracować, było określane przez prawo. Rolę balastu pełniły wówczas płaskie kamienie, które jednocześnie zapobiegały znoszeniu ekwipunku nurka przez prąd. Popularną metodą było obwiązywanie nurka w pasie liną i wyciąganie go przez współpracowników na powierzchnię wody z przedmiotami, które udało mu się uchwycić podczas zanurzenia, a które często znajdowały się na głębokości do ok. 31 metrów poniżej lustra wody. Od samego początku nurkowie szukali sposobu, dzięki któremu mogliby przebywać pod wodą dłużej, niż pozwala na to ludzki organizm. Początkowo używano do tego celu trzciny z wydrążonym środkiem. Jednak nurek mógł zanurzyć się tylko na taką głębokość, na jaką umożliwiała mu trzcina. Używano ich głównie podczas wojny, kiedy żołnierze zmuszeni byli niepostrzeżenie przedostać się na drugi brzeg rzeki. Z czasem zaczęto stosować dłuższe rurki, które, połączone ze specjalnym kapturem, pełniły funkcję prymitywnego zaworu zwrotnego i teoretycznie umożliwiały nurkowi swobodne oddychanie pod wodą.

Podstawowe zasady bezpiecznego nurkowania

  1. Nie nurkuj, jeśli nie jesteś w dobrej formie, zarówno fizycznej, jak i psychicznej.
  2. Zbadaj miejsce, w którym planujesz nurkować i oceń, czy warunki są odŽpowiednie. Nie nurkuj, jeśli warunki nie są korzystne.
  3. Przed nurkowaniem nie pij alkoholu i nie zażywaj żadnych niebezpiecznych leków.
  4. Stosuj się do poleceń instruktora czy starszego nurka i upewni się, czy znasz ogólnie przyjęte wytyczne i cele nurkowania. Wspólnie z partnerem zaplanujcie cacy przebieg waszego nurkowania. Ustalcie limit czas i głębokości.
  5. Przed każdym zanurzeniem zapoŽznaj się z tabelami dekompresyjnymi i pozostaw sobie margines bezpieczeństwa, a Jeśli nurkujesz na wodach otwartych, zaplanuj nurkowanie w taki sposób, aby nie przechodzić dekompresji.
  6. Tuż przed nurkowaniem dokładnie sprawdź swój sprzęt i sprzęt partnera.
  7. Bądź przygotowany na niebezpieczne wypadki i upewnij się, czy możesz łatwo skontaktować się z miejscowym pogotowiem.
  8. Sprawdź, czy obciążenie przy pasie balastowym zapewni ci wyporność neutralną. (Pamiętaj, aby balast sprawdzić ponownie na powierzchni wody, zwłaszcza przed nurkowaniem z nowym aparatem powietrznym, lub kiedy będziesz pływać w wodzie o innej gęstości niż zwykle.)
  9. Zawsze zakładaj kamizelkę ratunkowo-wypornościową, dzięki której nurkowanie staje się łatwiejsze i bezpieczniejsze. Kiedy jesteś na powierzchni pamiętaj żeby ją nadmuchać.
  10. Postaraj się określić kierunek i siłę prądu lub weź to pod uwagę podczas planowania nurkowania. Zawsze zaczynaj nurkować płynąc pod prąd i przerwij je jeżeli stwierdzisz, że siła prądu przewyższa 1 węzeł, chyba że masz zamiar nurkować dryfując, bo wtedy będziesz płynąć z prądem.
  11. Ogranicz głębokość nurkowania do maksymalnie 20 m.
  12. Często sprawdzaj ilość powietrza w butli, tak aby mieć pewność, że po ukończeniu nurkowania w zbiorniku będzie bezwzględne minimum 30 barów (440 psi).
  13. Upewnij się, że nie narzucasz sobie zbyt dużego tempa podczas nurkowania, aby nie narazić się w ten sposób na przemęczenie i brak oddechu. Gdyby to się jednak słało, zatrzymaj się i odpocznij.
  14. Oddychaj bez przerywania, powoli i głęboko.
  15. Gdyby podczas wynurzania zepsuł się automat oddechowy lub z jakiegoś innego powodu musiałbyś go wyjąć z ust, pamiętaj, żeby wydychać powietrze powoli i bez wstrzymywania.
  16. Wypływaj nie spiesząc się, z prędkością około 10 m (33 stóp) na minutę, i patrz, czy powierzchnia jest jasna i nie ma na niej żadnych przeszkód. Gdyby byty jakieś problemy z widocznością, unieś rękę nad głową i patrz przez cały czas w górę. Nasłuchuj i wypatruj łodzi pływających po powierzchni, a po wynurzeniu, upewnij się natychmiast, czy żadna się nie zbliża.
  17. Jeśli poczujesz, te jest ci zimno lub że jesteś zmęczony. Zakończ nurkowanie i nie dopuść do przemęczenia.








Nurkowanie jest formą rekreacji, która budzi zainteresowanie większości osób po raz pierwszy stykających się z oddychaniem pod wodą przy pomocy niezależnego źródła powietrza. Zajęcia nurkowe mogą być realizowane w różnych formach i miejscach – zarówno na basenie, jak i w jeziorze czy w morzu. Oddychanie i pływanie pod wodą w pełnym sprzęcie nurkowym połączone z jednoczesnym oglądaniem znajdujących się tam atrakcji w postaci fauny i flory dla każdego stanowi nie lada przeżycie. Uczestnicy asekurowani przez doświadczonych instruktorów odkrywają możliwości, jakie daje stan nieważkości w wodzie wykonując na przykład popularne fikołki.

Nurek w swoim ciężkim sprzęcie nie może poruszać się swobodnie. Płetwonurek natomiast może poruszać się swobodne w toni wodnej, jest to możliwe dzięki aparatowi powietrznemu i płetwom. Stąd nazwa PŁETWO-NUREK. Płetwonurek jest niezależny od zasilania w czynnik oddechowy z powierzchni, ponieważ zabiera go ze sobą. Nie łączy go z powierzchnią żaden przewód. W porównaniu do sprzętu klasycznego waga jego jest nieporównanie mniejsza, dzięki czemu płetwonurek może posiadać pływalność dodatnią (wypływać) lub ujemną (zanurzać się), zależnie od potrzeby w czasie nurkowania. Maska, płetwy i fajka pozwala na nurkowanie krótkie na tzw. zatrzymanym oddechu, aby przebywać pod wodą dłużej niż kilka minut potrzebne jest dodatkowe wyposażenie. Tym wyposażeniem jest butla służąca do gromadzenia powietrza pod zwiększonym ciśnieniem 150-300at (15-30MPa) i automat oddechowy, którego zadaniem jest obniżenie wartości ciśnienia panującego w butli do ciśnienia otoczenia, zmiennego w czasie nurkowania. Butle napełnia się (potocznie "ładuje się") powietrzem przy pomocy sprężarki. Kamizelka ratownicza-wyrównawcza (w skrócie KRW)- zwiększa komfort nurkowania, przez umożliwienie odpowiedniego wyważenia się na dowolnej głębokości. Podnosi także w zasadniczym stopniu bezpieczeństwo (obecnie jest wyposażeniem obowiązkowym).

Przed zimnem chroni płetwonurka skafander, a pas balastowy umożliwia skompensowanie pływalności dodatniej skafandra. Pod wodę zabieramy także wyposażenie pomocnicze: głębokościomierz, manometr, nóż (zawsze), latarkę, kompas, tabele dekompresyjne, itp.